Các hộ dân bản Suối Bí, xã Mường Cơi (Phù Yên) trồng chanh leo cho thu nhập cao.
Nằm gần trung tâm xã, bản Suối Bí có 112 hộ dân, 100% là đồng bào dân tộc Dao. Trước đây, thu nhập của bà con trong bản chủ yếu nhờ vào cây lúa, cây ngô... Đồng chí Phó Bí thư Đảng ủy xã chia sẻ: Để Suối Bí vươn lên thoát nghèo, ngay sau Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2015 - 2020, Đảng ủy đã phân công các đồng chí lãnh đạo xã trực tiếp vào cuộc tuyên truyền, vận động bà con trong bản phát huy thế mạnh, tiềm năng sẵn có về đất sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, lựa chọn giống cây, con phù hợp, thay thế cây ngô, sắn bằng cây chè, chanh leo, măng ngọt... cho hiệu quả kinh tế cao hơn. Hiện, bà con trong bản tập trung thâm canh 6 ha lúa, 64 ha ngô, 50 ha sắn, 28 ha chè, 10 ha măng; phát triển đàn gia súc trên 300 con, đàn gia cầm hơn 2.000 con; ngoài ra còn thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ trên 42 ha rừng tái sinh và 35 ha rừng trồng. Nhờ vậy, đã có nhiều mô hình kinh tế mang lại nguồn thu ổn định từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng/năm, điển hình như: Mô hình trồng chè, chanh leo, chăn nuôi gia súc của ông Triệu Văn Sam, Đặng Văn Hìn, Đặng Văn Óc, bà Triệu Thị Tiến; mô hình kinh doanh hàng tạp hóa của ông Bàn Văn Hòa...
Là Bí thư Chi bộ bản Suối Bí, cũng là người đi đầu trong phong trào chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ông Triệu Văn Sam đã chuyển đổi thành công hơn 5.000 m² đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng cây chanh leo, trồng trên 2 ha măng ngọt, măng sặt và nhận thầu thêm 1,5 ha ao cá của bản. Dẫn chúng tôi đi thăm ao cá, ông Sam cho biết: Tôi nuôi chủ yếu cá trắm, trôi, rô phi, mè... sản lượng đạt gần 2 tấn cá/năm, bán giá 80.000 đồng/kg, mỗi năm thu hơn 140 triệu đồng. Năm nay, dự tính sẽ thu được nhiều hơn do chăm sóc, bảo vệ tốt. Ngoài ra, thu nhập từ trồng măng và chanh leo lứa đầu cũng trên 40 triệu đồng.
Cách nhà ông Sam chừng một trăm mét là gia đình bà Triệu Thị Tiến cùng bản Suối Bí. Gia đình bà Tiến trồng 3.000 m2 lúa 2 vụ, hơn 8.000 m² chè. Bà Tiến cho biết: Ban đầu, cũng giống như những hộ khác trong bản, gia đình tôi trồng ngô, sắn. Tuy nhiên, qua nhiều năm trồng, đất bạc màu, ngô cho năng suất thấp, lại mất chi phí đầu tư phân bón, thuốc trừ sâu, hơn nữa, giá bán và đầu ra không ổn định. Qua hướng dẫn của cán bộ xã, cùng với sự tìm tòi, học hỏi, tôi quyết định đầu tư trồng chè, cho giá trị kinh tế cao hơn, công chăm sóc không nhiều, sau thu hoạch chỉ cần tỉa cành, đốn, bón phân với lượng phù hợp. Với 8.000 m² chè, mỗi năm thu hái 4 lứa, sản lượng trên 12 tấn chè búp tươi/năm, bán giá 5 nghìn đồng/kg, trừ chi phí thu trên 60 triệu đồng/năm.
Kinh tế phát triển, kết cấu cơ sở của bản từng bước được đầu tư nâng cấp. Năm 2018, được Nhà nước hỗ trợ 150 tấn xi măng bà con trong bản đóng góp 60 triệu đồng cùng 200 ngày công lao động, đổ bê tông hơn 1.000 m đường giao thông nông thôn. Đường xá đi lại thuận tiện, sản phẩm nông sản làm ra được thu mua tại chỗ, cuộc sống người dân từng bước được nâng cao, nhiều hộ đã mua được xe máy, ti vi... Cùng từ kinh tế ổn định, bà con quan tâm nhiều hơn đến việc học của con trẻ, 100% trẻ trong độ tuổi đều được đến trường. Các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho người dân, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình được thực hiện tốt, nhiều năm bản không có người sinh con thứ ba, không có trường hợp hôn nhân cận huyết thống, không có tảo hôn. An ninh trật tự trên địa bàn được đảm bảo, nhiều năm liên tục bản được công nhận không có ma túy.
Nếu như 3 năm trước, tỷ lệ hộ nghèo của bản gần 50%, thì đến hết năm 2018 chỉ còn 10%, thu nhập bình quân đầu người tăng dần qua các năm. Điều này minh chứng rõ nét kết quả của sự quyết tâm thay đổi cách nghĩ, cách làm, phát triển kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao năng suất, chất lượng hàng nông sản của bà con dân tộc Dao bản Suối Bí để có cuộc sống no ấm, hạnh phúc.