Sản xuất rau an toàn tại HTX dịch vụ nông nghiệp Mường Tấc, xã Huy Hạ (Phù Yên).

Rau xanh là nguồn thực phẩm không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của các gia đình, tuy nhiên việc canh tác lạm dụng thuốc BVTV, gây nhiều nguy cơ mất an toàn VSTP. Vì thế, sử dụng rau hữu cơ an toàn là nhu cầu chính đáng của người tiêu dùng. Nắm bắt được điều này, từ vụ đông xuân năm 2018, HTX dịch vụ nông nghiệp Mường Tấc đã triển khai mô hình sản xuất rau an toàn theo hướng hữu cơ, không sử dụng phân bón hóa học, sử dụng chế phẩm sinh học thay thuốc trừ sâu. HTX đã đầu tư hơn 3 tỷ đồng để thuê 8.000 m2 đất ở khu cánh đồng Lùng, bản Đồng Lỳ (xã Huy Hạ) và xây dựng nhà màng, hệ thống tưới nước cảm biến tự động… Ông Phạm Văn Ba, Phó Giám đốc HTX thông tin: Điều kiện để trồng rau theo hướng hữu cơ là đất phải có đủ độ màu mỡ, nước tưới đều phải được xử lý, bảo đảm không có kim loại nặng và các chất độc hại, trong quá trình sản xuất, phải dùng vôi xử lý đất tránh mầm bệnh, ủ, trộn đất với xơ dừa, bón phân hữu cơ tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển.

Dẫn chúng tôi đi thăm quan vườn trồng các loại rau ngắn ngày, như mùng tơi, rau muống, xen kẽ là những luống cây gia vị tỏi, ớt, sả, gừng, húng... Hỏi ra mới biết, những loại cây gia vị này được HTX tự trồng để chủ động nguồn nguyên liệu trong việc pha chế thuốc trừ sâu sinh học. Việc làm này không những giảm chi phí sản xuất, mà còn phòng trừ hiệu quả dịch hại, thay thế và hạn chế dần nguy cơ độc hại do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học ảnh hưởng đến sức khỏe người trồng, người sử dụng và không gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn, HTX dùng phân chuồng đã hoai mục, xử lý mầm bệnh trước khi bón cho cây. Hàm lượng hữu cơ được bổ sung từ phân chuồng sẽ giúp tăng khả năng giữ nước, phân bón cho đất. Do đó, việc dùng các phế phẩm từ động vật nuôi để xử lý thành phân chuồng vừa giúp bảo vệ môi trường, tiết kiệm chi phí, bảo đảm dinh dưỡng cho cây trồng, cải tạo đất tối ưu.

Hiện, HTX trồng chủ yếu các loại rau, củ ngắn ngày và theo mùa, như: Mùng tơi, hành, cà chua, cà tím, cà tròn, xà lách, đậu, đỗ... Rau trồng theo hướng hữu cơ có lá dày, thân giòn, tươi lâu, dễ bảo quản, được người tiêu dùng ưa chuộng. Được biết, vụ đông xuân vừa qua, HTX đã xuất ra thị trường trên 20 tấn rau, củ, quả các loại, tổng thu nhập hơn 200 triệu đồng. Ông Phạm Văn Ba chia sẻ thêm: Sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ hiện vẫn còn xa lạ đối với nhiều nông dân ở Phù Yên. Trong khi ngoài thị trường đang có rất liều loại rau trồng đại trà, lạm dụng việc sử dụng các loại thuốc BVTV. Do đó, khi bắt tay vào triển khai, chúng tôi mới thấu nỗi vất vả khi trồng rau sạch, mà  chưa được nhiều khách hàng hiểu đúng về chất lượng của sản phẩm. Thời gian tới, HTX muốn nhân rộng, liên kết, chuyển giao quy trình trồng đến với các hộ dân có đất trồng lúa kém hiệu quả, chuyển đổi sang trồng các loại rau màu, với 2 hướng, một là quy đổi diện tích để trả sản lượng thóc, đảm bảo bà con không trồng lúa vẫn có đủ lương thực phục vụ sinh hoạt; thứ hai, là cùng làm, cùng chia lợi nhuận, giống như các thành viên trong HTX, để người nông dân đỡ vất vả, người tiêu dùng có nguồn cung rau sạch. Bên cạnh đó, chúng tôi đang hoàn thiện quy trình để được cấp chứng nhận VietGAP, để có thể kết nối, ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với một số doanh nghiệp tiêu thụ rau an toàn tại thị trường trong và ngoài huyện, từng bước mở rộng thị trường ra ngoài tỉnh, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm và cũng là điều kiện thuận lợi để HTX mở rộng quy mô sản xuất lên gần 3 ha.

Trăn trở của ông Ba, cũng giống như tâm tư, nguyện vọng của nhiều HTX sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Phù Yên. Để phát triển, nhân rộng, thu hút vốn, nhân lực tham gia vào các mô hình sản xuất an toàn hiện đang là vấn đề khó đối với HTX. Mong rằng, các cơ quan chức năng của tỉnh, huyện sẽ có giải pháp hỗ trợ, thực hiện thí điểm, khuyến khích người dân phát triển theo hướng sản xuất nông nghiệp sạch, bền vững, đáp ứng nhu cầu thị trường và bảo đảm môi trường.